Geçtiğimiz günlerde westernarmenian TV isimli sitede Karsla ilgili bir fotoğraf yayınlandı ve 1920 yılında tarihi Kars şehrinde Ermeni askerlerinin Surp Arakelots Havariler Kilisesi'nin (şuan Kümbet Camii olarak biliniyor) avlusunda fotoğraflandığı ve bunun da Kars'ın Ermenistan Cumhuriyeti'nin sınırları içinde bulunduğunun bir kanıtı olduğu iddia edildi.
Faktyoxla Lab. (Teyit Laboratuvarı) olarak Ermenilerin bu iddiasının doğru olup olmadığını araştırdık.
Öncelikle Google'da ters arama motoruyla resmi arattırdığımız zaman ortaya farklı görüntüler çıktı. Bu resmi paylaşan ermeni, yunan ve Türk sayfalarında resmin tarihiyle ve resimde bulunan askerlerle ilgili ciddi anlamda tutarsızlıkların olduğunu belirledik.
Ermeni kaynaklarının tamamı bu fotografı ''Ermeni askerler Kars'taki Havariler Manastırı'nın avlusunda 1920'' diye takdim ediyorlar. Erivan devlet Üniversitesi Tarih bölümü Instagram sayfası,
“Interesting Armenia” isimli Facebook sayfası, “Armenia an Ancient Land” isimli facebbok grubu gibi kaynaklarda biz görüntünün ermeni askerlerinin 1920 yılında Kars'tayken çektirdikleri fotograf olarak sunuluyor. Araştırmalarımız zamanı resmin farklı kaynaklarda da mevcut olduğunu, ama bu kaynaklarda konunun Ermenilerle hiç bir alakasının bulunmadığını belirledik.
Şöyle ki, Google'da ters resim araması yaptığımızda Gürcistan Devlet Müzik, Tiyatro, Sinema ve Kareografi Müzesi'nin resmi web sitesinde resim belleğinde belirlediğimiz resmin altında aşağıdaki yazıyı okuyoruz: Kars, rus askeri birliklerinin yemin töreni 12 Havari Kilisesi'nin yakınlığında...1914''
Ayrıca, X hesabında I Dünya Savaşı'nda çekilmiş resimleri paylaşan Tuncay Yılmazer'ın paylaşımında bir resme rastladık ki, bu resmi Yılmazer ''Ocak 1915... Kars'taki Rus askerleri/ January 1915, Russian soldiers / Kars'' başlığıyla paylaşmış.
Aynı resme yine Gürcistan Devlet Müzik, Tiyatro, Sinema ve Kareografi Müzesi'nin resmi web sitesinde resim belleğinde rastladık. Ama ne gariptir ki, Ermeniler birinci resmi sık sık paylaşsalar da aynı günlerde çekildiğini düşündüğümüz resimleri görmezden gelmişler.
Araştırmalarımız zamanı, Uzun Elma isimli Facebook sayfasında Kars'ın eski resimlerini paylaşırken söz konusu resimleri de sık sık paylaştığını tespit ettik. Bu resimleri sizlere sunuyoruz:
Şunu da belirtmemiz gerekiyor ki, Westernarmeniantv.com internet sitesinin 1920 yılında çekildiğini iddia ettiği resmin Uzun elma facebook sayfasında 1913 yılında çekildiği belirtilmiş.
Sonuç olarak:
-Ermeni medyasında “Kars, Kutsal Havariler Kilisesi Avlusunda Ermeni Askerler, 1920” başlığıyla yayınlanmış fotograf sahtecilikten başka birşey değildir;
- Bu fotograf 1914 ya da 1915 yılında Kars'ta Rus askeri birliklerinin yemin töreninde çekilmiş olup, onun Ermenilerle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır;
- Bu resim ve aynı törenden çekilmiş resimlerin orjinali Gürcistan Devlet Müzik, Tiyatro, Sinema ve Kareografi Müzesi'nin resmi web sitesinde resim belleğinde bulunmaktadır;
- Bu gün Kümbet Camii olarak kullanılan Kutsal havariler kilisesinin de yapı olarak ermenilerle bir ilgisi bulunmamaktadır.