Բացահայտվել է Ղարաբաղյան Երկրորդ պատերազմի ժամանակ ադրբեջանցի զինվորների ցուցաբերած հերթական սխրանքը. Ռազմական հարցերը հետաքննող, սպանված հայ զինծառայողների մասին հոդվածներ գրող Արամ Գևորգյանը հետաքրքիր ու աչք շոյող տեսանյութ է պատրաստել։
Մեր հերոս զինվորների կողմից կործանված Ալեքսանդր Հարությունյան անունով անձը հայ լրագրողը համարել է Ղարաբաղյան Երկրորդ պատերազմի ժամանակ նրանց կրած ամենամեծ կորուստներից մեկը։ Բանն այն է, որ «Ցորի Սաշկո» մականունով հայտնի այս անձը սովորական մարտիկ չէր, այլ համարվում էր հայտնի ռազմական հանցագործներից մեկը, ում ձեռքերը թաթախված էին խաղաղ ադրբեջանցիների արյունով։
Գևորգյանն ասում է, որ Ալեքսանդր Հարությունյան անունը շատերի համար կարող է ոչինչ չասել: Սակայն «Ցորի Սաշկո»-ին ղարաբաղցի հայերից ճանաչում են գրեթե բոլորը։ Պատճառն այն էր, որ նա եղել է գործընթացների առաջնագծում որպես դպրոցական, երբ սկսվեց «Արցախյան շարժումը» (անջատողականները այս անունով հավակնում էին Ադրբեջանի պատմական Ղարաբաղի տարածքներին) և Ղարաբաղյան առաջին պատերազմի ժամանակբնա դարձավ հատուկ կամավորական ստորաբաժանման ամենաերիտասարդ մարտիկներից մեկը։
Ադրբեջանի հացը կերած ու ջուրը խմած դավաճան Հարությունյանը մասնակցել է մեր պատմական ու հինավուրց հողերում տեղի ունեցած երեք պատերազմներից երեքին։ 16-ամյա պատերազմական հանցագործին հաջողվել է ողջ մնալ Ղարաբաղյան առաջին պատերազմի ժամանակ: Բախտը ժպտաց նաև ապրիլյան մարտերում զինվորական հանցագործի դեմքին: Հայրենական պատերազմի ժամանակ «Ցորի Սաշկոն», որը էյֆորիայի մեջ էր և կարծում էր, որ 90-ականներին է, կտոր-կտոր արեց:
Արամը հիշեցրեց նաև, որ 1994 թվականին Ալեքսանդրն իր անձնազոհության համար արժանացել է 1-ին աստիճանի «Մարտական խաչ», որն այն ժամանակ համարվում էր Հայաստանի բարձրագույն պարգևը։ Սակայն այս երեխան, ով ներկայացվում էր որպես նախկին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի սիրելի մարտիկ, դեռ ամբողջությամբ չէր յուրացրել տարրական ռազմական գիտելիքներն ու բարքերը։ Պարզապես պետք էր ինչ-որ «հերոսի» կերպար ստեղծել, որը կզարդարի այն ժամանակվա թերթերի վերնագրերը։
2016 թվականի ապրիլյան մարտերի ժամանակ նրան զարմացրել է ադրբեջանական բանակի հաջող առաջխաղացումը Թալիշի բարձունքների ուղղությամբ։ Նույն աննորմալ ու զվարճալի քարոզչական գործը սեփական երեխայի վրա կառուցած Ալեքսանդրը Խանքենդիից իր հետ առաջնագիծ է տարել 15-ամյա որդուն՝ Իվանին։
Բայց ռազմական հանցագործի վերջին ճակատամարտը՝ ադրբեջանական Հայրենական պատերազմը, թանկ նստեց նրա վրա։ Ալեքսանդրն այս անգամ չկարողացավ խուսափել կործանումից, և նրան ժամանակ չէր մնացել էժանագին քարոզչության համար։ Արամ Գևրոգյանն ընդգծել է, որ Ալեքսանդրը ոչնչացվել է անօդաչու թռչող սարքից (ԱԹՍ): Այսինքն՝ մեր հերոս զինվորները, որոնք զենիթային հրթիռից արձակված հրթիռով խոցեցին իր կանգնած դիրքը, կարողացան մեր վրեժը վերցնել նախորդ պատերազմներից ու մարտերից՝ կտոր-կտոր անելով Պետրոսյանի սիրելի զինվորին։
Հիշեցնենք, որ Արամ Գևորգյանը նմանատիպ փաստ էր բացահայտել նախորդ տարի։ Այն ժամանակ հայտնի դարձավ, որ մեր զինվորները դժոխք են ուղարկել նախկին նախագահ, ռազմական հանցագործ Սերժ Սարգսյանի սիրելի կադրերին ու հետախույզին։
Արամ Գեւորգյանի ուսումնասիրություններում կարծես թե հետագայում ավելի շատ «Սաշկոների» մասին ուռճացված ու որպես լեգենդներ ներկայացվող տեղեկություններ կստանանք։
